Thekla Reuten wisselt Nederland al jaren af met Duitsland, Engeland en Amerika. Haar nieuwste film is de spionagethriller Red Sparrow. Met Elegance praat ze over acteren in combinatie met het moederschap, en #MeToo. ‘Een heel positieve ontwikkeling, maar doe het via de rechtszaal en niet via de media.’
We spreken met Thekla Reuten als ze een vakantie in Los Angeles combineert met werk. Ze bezoekt haar kersverse agent, bespreekt nieuwe projecten, maar brengt ook veel tijd door in zonnig LA met vriend Gijs Naber en hun tweejarige zoontje.
Ze zorgt voor rust voor het moederschap en combineert het met een succesvolle carrière in zowel Nederland als daarbuiten. Haar nieuwste film is de thriller Red Sparrow met Jennifer Lawrence als Russische femme fatale. In de film speelt Lawrence Dominika Egorova, een ballerina die na een blessure bij de Russische geheime dienst belandt op een school waar ze wordt opgeleid tot een ‘sparrow’, een getrainde verleidster.
‘Ik ben er zeker trots op’, vertelt Reuten. ‘Het is geen lichte kost, maar erg krachtig en heel mooi in beeld gebracht. Dat contrast tussen het geweld en schoonheid is wel vervreemdend. Dit is een film die ook gaat over hoe vrouwelijke seksualiteit als wapen wordt ingezet en ik moest onherroepelijk denken aan de grote affaire die nu speelt met #MeToo.’
Reuten kreeg de rol van Marta na een auditie op tape, zoals dat tegenwoordig steeds vaker gebeurt. Dit personage is, net zoals het karakter van Lawrence, ook een agente. ‘Het is altijd lastig om met een kleinere rol zo’n groot geheel binnen te komen, helemaal als je weet dat ze al maanden aan het draaien zijn. Je moet meteen op scherp staan.’
Viel het mee?
‘Regisseur Francis Lawrence is geweldig – heel kalm, duidelijke visie en perfect voorbereid – en Jennifer Lawrence is enorm sympathiek en geestig, echt zoals je haar in interviews ziet.
Het is toch altijd alsof je op een kantoor begint waar iedereen al tien jaar samenwerkt en ze zo hun eigen grapjes hebben, maar het had niet beter kunnen aanvoelen.’
Wat viel je op bij het maken van Red Sparrow?
‘Tegenwoordig moet er veel en dus snel gedraaid worden op één dag, zeker voor tv-series. Of het nu in Nederland is of daarbuiten. Bij Red Sparrow was er juist heel veel tijd om echt aandacht te geven aan het spel en de schoonheid van het beeld. Als acteur geeft je dat rust, omdat je weet dat er ruimte is om nog iets anders te proberen of ruimte voor nog een take. Dat is tegenwoordig een luxe. Bij de Engelse serie Lucky Man lag dat tempo bijvoorbeeld veel en veel hoger.’
Wat is een groot verschil tussen een Engelse of Amerikaanse set en een Nederlandse?
‘Door de jaren heen heb ik wel gemerkt dat er in Nederland op de set veel gekletst wordt en er grapjes worden gemaakt. Soms kan dat wel afleidend zijn, in het buitenland is dat een stuk minder. Misschien komt het door de focus en discipline die ze in bijvoorbeeld Amerika hebben. Het is echt serious business en in Nederland lijden we soms toch een beetje aan ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’.’
En iets dat je er minder aan vindt?
‘Dat status heel erg meespeelt. Er is veel meer hiërarchie en die is ook strenger dan in Nederland. Iemand van make-up mag bijvoorbeeld niet even snel je haar goed doen voor een shot. Dat doet degene die je haar doet. Of even iets rechtleggen in het decor dat scheef ligt. Dat is trouwens niet alleen op Engelstalige sets, in Duitsland gaat het net zo. In Nederland is men daar minder gevoelig voor, die klok tikt door en wie even inspringt is meestal welkom.’
De film gaat voor een groot deel over de relatie tussen man en vrouw, maar deed je ook denken aan de #MeToo-affaire. Schokte je dat toen je er voor het eerst over hoorde?
‘Goddank heb ik er zelf geen ervaringen mee, maar toen de aanklacht tegen Harvey Weinstein verscheen verraste mij dat niet. Ik heb Weinstein twee keer ontmoet ten tijde van Iedereen beroemd! en De tweeling en had direct het gevoel: ‘wegwezen’. Heel veel jonge vrouwen en meisjes om hem heen, je hoorde verhalen. Ik oordeelde niet, maar intuïtief kreeg ik er geen zuiver gevoel bij, dus het verbaasde mij niet dat dit naar buiten kwam. Dat #MeToo op zich zorgt voor een kentering in de samenleving zie ik als heel positief. Alleen vind ik het heel lastig dat veel in de media wordt uitgemeten.’
‘WAT ONLINE STAAT BESTAAT, HELAAS’
Dat zou in de rechtszaal moeten
‘Zeker, want in de media worden mensen binnen no-time afgeslacht. Ik snap heel goed dat mensen pas veel later te zeggen wat er is gebeurd. Dat heeft soms tijd nodig, maar dan nog geloof ik dat dit niet via de media moet, maar via de juridische weg. Daar hoort het thuis. We moeten met z’n allen beseffen dat je anders een wereld aan het creëren bent waarin je elkaar in een mum van tijd kapot kan maken. Het kan veel genuanceerder liggen of zelfs onzin blijken, maar de schade is blijvend. Iedereen kan tegenwoordig ongecensureerd dingen online gooien. En wat online staat bestaat, helaas. Feit blijft natuurlijk wel dat je nooit, maar dan ook nooit in je persoonlijke ruimte mag worden aangetast. Of je nu een man of een vrouw bent.’
Is die kentering, die nu gaande is, permanent?
‘Dat denk ik wel. Er ligt ook een taak voor ouders en docenten. Meisjes en jongens leren dat hun lichaam en hun seksualiteit geen ruilmiddel is en op geen enkele manier een ander toebehoort. En dat ze zichzelf en anderen daarin met respect moeten behandelen. En dat social media, vanuit je schijnbare veilige kamer, geen veilige plek is daarvoor. Het is nu na #MeToo soms heel extreem, dat er op kantoren of op sets een speech wordt gehouden over wat wel en niet mag. Dat is heel ingewikkeld om in woorden te vatten. Hoe en wanneer je elkaar wel of niet mag aankijken of aanraken. En dit is wat Catherine Deneuve bedoelde toen ze een open brief schreef: er is natuurlijk ook nog steeds chemistry tussen mensen. Dat moet ook kunnen, daarom is het naast sociale controle ook aan iedereen individueel om voor je eigen ruimte op te komen. Je kunt dat eigenlijk niet goed in regeltjes vatten, maar we moeten ergens beginnen.’
Hoe zou je jezelf omschrijven als actrice?
‘Heel precies – zeker in de voorbereiding – maar tegelijkertijd ook intuïtief als het nodig is. Het lukt mij steeds beter om dat precieze los te laten als het anders loopt binnen een scène. Ik heb een plan voordat de camera gaat draaien, maar ik kan mij er tegenwoordig eindelijk aan overgeven dat het anders kan lopen. Vroeger hield ik er uit controledrang aan vast, nu zie ik dat perfectie juist in die onvoorspelbaarheid kan liggen.’
Welke actrices zijn altijd voorbeelden voor je geweest?
‘Eén daarvan speelt in Red Sparrow, maar daar had ik helaas geen scènes mee: Charlotte Rampling. Een heldin voor mij en hierin is ze ook weer erg goed, angstaanjagend. Jennifer Lawrence bewonder ik in hoe authentiek en direct ze is in de media. Ik heb nooit roem nagestreefd en heb bewust keuzes gemaakt in mijn omgang met de media. Die keuze heeft ze nooit gehad, de roem was er in één klap, al heel jong. Ze flapt er nogal eens wat uit, ze heeft geen filter. Al zei ze weleens tegen mij ‘had ik er soms maar één’, haha. Emma Watson is nog zo’n jonge actrice die bijzonder omgaat met haar faam en zich ook inzet als activiste, onder meer voor duurzame en ethische mode. Iets waarvan ik ook ambassadeur ben.’
En aan wie zou je je carrière willen spiegelen?
‘Spiegelen klinkt groot, ik wil mezelf niet met ze vergelijken: maar Frances McDormand, Annette Bening, Isabelle Huppert en Meryl Streep zijn mijn grote inspiraties. Als actrices, maar ook hoe ze erin slagen om op zo’n hoog niveau te werken en toch een beschermd privéleven te hebben. Dat bewonder ik enorm. Maar ik merk dat mijn bewondering steeds vaker verschuift naar makers en schrijvers, omdat daar de verhalen, waar wij in mogen spelen, beginnen.’
Verschuift daarmee ook je ambitie?
‘Ik denk dat het komt omdat ik wat ouder word en wat langer meedraai. Ik denk steeds vaker na over welk verhaal ik zelf wil vertellen. Dat begint nu wel erg te borrelen.’
Heb je al iets concreets op het oog?
‘Er zijn een paar dingen waarin dit concreet vorm zou kunnen krijgen, maar dat soort dingen duurt doorgaans jaren. Zo iemand als Reese Witherspoon volg ik daarom ook met veel interesse. Van actrice in vooral romantische komedies heeft ze zich ontpopt tot een enorme kracht in deze business met een eigen productiebedrijf, die onder meer het waanzinnige Big Little Lies heeft gemaakt. En daarmee creëert ze werk voor zichzelf, want het is nog steeds zo dat er minder interessante rollen zijn voor vrouwen van boven de veertig jaar dan voor mannen.’
Die ambitie heb je ook?
‘Ik zou dat fantastisch vinden, maar ik weet nog niet of het schrijven of regisseren moet zijn. Maar wel het idee uitwerken, dat vorm geven en er de juiste mensen bij zoeken; mede produceren dus. Dat wordt de komende jaren hopelijk een tweede weg die ik insla. Met interessante vrouwenlevens of eigenlijk mensen in al hun eigen(aardig)heid, kracht en zwakte als onderwerp. Maar wel met veel vrouwelijk perspectief erin.’
Wanneer is die behoefte gekomen?
‘De laatste jaren. Ik denk dat het ook komt doordat ik moeder ben geworden en het fijn is om de hectische draaiperiodes af te wisselen met veel thuis zijn en op de een andere manier creatief zijn. Dat vind ik heel belangrijk. Thuis staat op één, maar het werk staat er wel vlak naast!’ (ze lacht) ‘Eigenlijk is het dus 1A en 1B.’
Hoe lastig is het om familie te combineren met je werk, veelal in het buitenland?
‘Het gaat nog goed, maar het is absoluut een uitdaging, helemaal omdat mijn vriend (acteur Gijs Naber, red.) ook als freelancer acteert. Maar het heeft als voordeel dat je – met wat geven en nemen – kunt zorgen dat altijd een van de ouders aanwezig is. Ik vind het een grote luxe dat wij dit zo kunnen afwisselen.’
‘IK FOCUS NU OP ONS TWEEDE KINDJE’
Maar dan moet je soms misschien ook wel eens ‘nee’ zeggen tegen een project.
‘Precies en dat dwingt je ook direct om goed met elkaar te communiceren en goed te kijken naar een project. Vroeger konden we allebei denken: leuk, ik zie wel en hup ik ga het gewoon doen. Nu zijn mijn keuzes preciezer en hebben ze invloed op ons hele gezin. Maar we streven wel naar het echt samen doen en afwisselen, al blijft het soms moeilijk, hoor.’
Ben je ook minder ‘jagerig’ geworden qua werk?
‘Dat komt door het moederschap. Als je ergens ‘nee’ tegen zegt, dan zeg je ook heel erg ‘ja’ tegen iets anders. Ja tegen mijn familie en zeker in die jongere jaren is het leggen van die basis heel belangrijk.’
Richt je je op dit moment vooral op buitenlandse rollen?
‘Ik focus mij de komende maanden op ons tweede kindje in mijn buik waar we heel dankbaar voor zijn. En in het najaar staat een grote rol op het programma in de film Marionette, over een Amerikaanse kinderpsychiater en een jongetje die beweert dat hij haar toekomst kan besturen. Een internationale film met dito cast van een Nederlandse schrijver en regisseur (Elbert van Strien, red.).’
Je hebt in de afgelopen jaren een mooie mix gemaakt van Nederlandse en buitenlandse projecten. Geniet je daar op het moment ook bewust van?
‘Het lukt mij nu om meer te ontspannen tijdens het werk en meer te genieten. Vroeger had ik minder ruimte in mijn hoofd tijdens het spelen van een rol. Nu kan ik meer in het moment genieten van wat ik doe. Of ik nu bij Red Sparrow op een mooie plek in Boedapest film of met Lucky Man op de spectaculairste plekken in Londen sta. Pal naast de koepel van St. Pauls Cathedral of op daken met de meest geweldige skylines op de achtergrond. Vroeger keek ik even snel om me heen en dan was ik weer met het ‘vak’ bezig, nu is het iets meer Alice in Wonderland.’
